Những ngôn ngữ lập trình nào nên dùng để tạo trang web? Đây là một câu hỏi từ một bạn trên Hoovada - nền tảng hỏi và đáp chuyên nghiệp trên nhiều lĩnh vực khác nhau giúp giải đáp thắc mắc của mọi người.
Đáp án đến từ bạn Nguyễn Phúc - một thành viên của Hoovada sống tại TPHCM.
Việc tạo ra một trang web là không hề đơn giản. Bạn phải học nhiều loại ngôn ngữ lập trình khác nhau, đồng thời bạn cũng phải đảm bảo cho trang web của mình hoạt động mà không gặp bất cứ lỗi nào. Chưa kể bạn còn phải đảm bảo thêm phần thiết kế trang web sao cho trực quan nhất có thể nữa. Bởi vậy cho nên có nhiều trang web được lập nên và cho bạn sử dụng dịch vụ tạo trang web của mình, thông thường là với một khoản phí nào đó. Nhưng nếu bạn vẫn muốn tự mình thử sức tạo nên một trang web từ đầu thì bạn không nên bỏ qua bài viết này.
Về phần viết code của trang web thì được chia ra làm hai phần. Phần front-end được dùng để xử lý các dữ liệu ở bên phía người dùng, thường là giao diện của người dùng. Còn phần back-end được dùng để xử lý các dữ liệu từ phía máy chủ. Hai phần này bổ trợ lẫn nhau để tạo thành một thể thống nhất hoàn chỉnh. Ở đây mình sẽ nói về một số code thường dùng cho từng phần.
FRONT-END
1. HTML
Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản - Hypertext Markup Language (HTML) là một ngôn ngữ máy tính tạo nên hầu hết các trang web và ứng dụng trực tuyến. Hypertext (siêu văn bản) là một văn bản được sử dụng để tham chiếu đến các phần văn bản khác, trong khi Markup Language (ngôn ngữ đánh dấu) là một chuỗi các dấu hiệu cung cấp cho máy chủ web thông tin về tài liệu như kiểu dáng và cấu trúc của tài liệu.
HTML không được coi là ngôn ngữ lập trình vì nó không thể tạo ra chức năng động. Thay vào đó người dùng có thể tạo và xây dựng các phần, đoạn văn và liên kết bằng cách sử dụng các phần tử, thẻ và thuộc tính.
2. CSS
Cascading Style Sheets (CSS) là ngôn ngữ dùng để tìm và định dạng các phần tử của ngôn ngữ đánh dấu như HTML. Trong khi HTML được sử dụng để cấu trúc tài liệu web (xác định những thứ như tiêu đề và đoạn văn, đồng thời cho phép bạn nhúng hình ảnh, video và các phương tiện khác), CSS chỉ định kiểu tài liệu của bạn — tất cả bố cục trang, màu sắc và phông chữ đều được xác định bởi CSS. Hãy coi HTML là nền tảng một ngôi nhà (mỗi ngôi nhà đều có một cái) và CSS là những lựa chọn thẩm mỹ của ngôi nhà đó (có sự khác biệt lớn giữa một ngôi nhà của địa chủ thời phong kiến và một ngôi nhà hiện đại của thế kỉ 21).
3. JavaScript
Bất cứ khi nào có cuộc thảo luận về phát triển web - có lẽ, 9/10 lần cái tên JavaScript xuất hiện trong cuộc thảo luận. Theo báo cáo hàng năm của các nền tảng phổ biến khác nhau như Stack Overflow và Octoverse - JavaScript là một trong những ngôn ngữ lập trình hàng đầu và được ưa thích nhất trong thế giới công nghệ. Một trong những lý do chính đằng sau đó là JavaScript có thể được sử dụng để phát triển Front-end lẫn Back-end. Ngôn ngữ này cung cấp cho bạn một số tính năng đáng chú ý để phát triển phụ trợ như Ngôn ngữ kịch bản trọng lượng nhẹ, Đánh máy động, Thông dịch, Hỗ trợ lập trình hướng đối tượng, Xác thực phía máy khách, Hỗ trợ cộng đồng lớn, và nhiều hơn nữa.
BACK-END
1. Python
Mặc dù Python khá nổi tiếng vì khả năng tương thích với các công nghệ tiên tiến như Machine learning, Internet vạn vật (IoT), Khoa học dữ liệu,…, ngôn ngữ lập trình phong phú này cũng được sử dụng rộng rãi và rất phù hợp để phát triển Web Back-end. Ngay cả một trong những gã khổng lồ của CNTT hàng đầu của thời điểm hiện tại là Google cũng phụ thuộc đáng kể vào Python và nó là một trong 3 ngôn ngữ chính được Google sử dụng (hai ngôn ngữ còn lại là Java và C ++). Một trong những lợi thế lớn của việc sử dụng Python để phát triển web là bộ sưu tập thư viện tiêu chuẩn khổng lồ giúp công việc của các nhà phát triển tương đối dễ dàng và hiệu quả hơn. Các tính năng nổi bật và độc đáo bổ sung của Python như khả năng đọc mã tốt hơn. tích hợp dễ dàng hơn với các ngôn ngữ khác, hỗ trợ Lập trình GUI, tính di động và nhiều ngôn ngữ khác khiến nó trở thành ngôn ngữ được các nhà phát triển web ưa thích hơn.
2. Ruby
Ruby là một ngôn ngữ lập trình thông dịch đa dụng, hỗ trợ các mô hình lập trình khác nhau như lập trình thủ tục, chức năng và hướng đối tượng. Ngôn ngữ này đang được sử dụng rộng rãi để phát triển web trên toàn thế giới và rất được khuyến khích cho người mới bắt đầu để bắt đầu với phát triển web back-end vì nó tương đối dễ học. Giống như Python, Ruby cũng tập trung vào việc tăng năng suất của các nhà phát triển để cuối cùng đẩy nhanh quá trình phát triển web. Ngôn ngữ này hỗ trợ hầu hết mọi nền tảng chính như Windows, Mac và Linux. Ruby dựa trên nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như Perl, Lisp, Eiffel, Ada,…. Nhập động và Đánh vịt, Thu thập rác tự động, Thư viện tiêu chuẩn lớn, Hành vi điều phối tùy chỉnh, Tính linh hoạt & Khả năng mở rộng, Quản lý gói tập trung thông qua RubyGems, v.v. là một số tính năng nổi bật đi kèm với Ruby.
3. PHP
PHP (hay Hypertext Preprocessor) đã tồn tại qua rất nhiều năm trong giới phát triển web. Ngôn ngữ kịch bản phía máy chủ mã nguồn mở này được tạo ra vào năm 1994 và được sử dụng đặc biệt để phát triển web. Vì nó là một ngôn ngữ thông dịch - nó cũng không yêu cầu trình biên dịch và nó cũng có thể chạy trên hầu hết mọi hệ điều hành chính như Windows, Linux, macOS, Unix, …. Nói về các tính năng phong phú của PHP thì có rất nhiều như dễ học, khả năng tương thích đa nền tảng, các tính năng OOP, hỗ trợ các cơ sở dữ liệu tiêu chuẩn khác nhau như MySQL, SQLite,…, cộng đồng hỗ trợ khổng lồ và nhiều cơ sở khác. Ngoài ra, PHP rất an toàn với tư cách là ngôn ngữ kịch bản phía máy chủ vì có nhiều hàm băm có sẵn trong PHP để mã hóa dữ liệu của người dùng. Đặc biệt, nếu bạn là người mới bắt đầu - bạn có thể chọn sử dụng PHP để phát triển web back-end.
4. Java
Java cũng là một ngôn ngữ lập trình thường dùng để phát triển web back-end. Ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng được sử dụng rộng rãi để phát triển các ứng dụng web quy mô doanh nghiệp cùng với sự phát triển của các ứng dụng android, ứng dụng máy tính để bàn, ứng dụng khoa học, v.v. Ưu điểm chính của việc sử dụng Java là nó hoạt động dựa trên nguyên tắc “Write Once Run Anywhere”, tức là mã Java đã biên dịch có thể được thực thi trên bất kỳ nền tảng nào hỗ trợ Java mà không cần biên dịch lại. Nói một cách cụ thể hơn, mã Java đầu tiên được biên dịch thành mã byte độc lập với máy và sau đó mã byte này chạy trên JVM bất kể cấu trúc bên dưới. Bên cạnh đó, Java hỗ trợ đa luồng cho phép thực thi đồng thời đa luồng để sử dụng CPU tối đa. Các tính năng bổ sung khác của Java là - độc lập với nền tảng, tuân theo các khái niệm OOP, thư viện mã nguồn mở phong phú, cấp phát bộ nhớ tự động & thu gom rác, tính di động,…
